Menu
Wie ben ik? En hoe druk ik mezelf uit, laat ik mezelf zien als danser?
Deze vraag houdt mij (Deirdre) al een tijdje bezig. Ik heb het gevoel dat ik op een punt in mijn danscarrière ben aangekomen waarin ik best nog nieuwe moves, variaties en manieren van styling kan leren (en dat zal ik zeker doen), maar wat echt het verschil voor mij gaat maken, is een manier vinden om mezelf te zijn. Om een manier te vinden om mezelf uit te drukken.
Makkelijker gezegd dan gedaan. Want hoe kun je jezelf uitdrukken als danser? Toen ik deze video van Amy en Alex op Instagram zag over lichaamsbewustzijn en de empowerment van volgers, wist ik dat er daar een interessant verhaal zat. Een stukje van de puzzel die ik nodig had. Dus in dit interview zullen Amy Lu, internationale Swing Dance lerares bekend om haar authenticiteit en creatieve flair, en ik praten over zelfexpressie in (Swing) dans.
Van het begin van haar carriere, ondergedompeld in de beeldende kunst, tot haar onverwachte reis als wiskundelerares die daarin artistieke denkprocessen gebruikt. Amy’s pad is allesbehalve conventioneel geweest. “Ik was altijd geïnteresseerd in het uitdrukken van mezelf, of het nu door woorden of beelden was. En het was pas later dat ik me op de bewegingskunsten stortte, waar de dans om de hoek kwam kijken,” reflecteert Amy op haar overgang naar de danswereld. Deze holistische achtergrond vormt het decor voor haar unieke benadering van zelfexpressie en empowerment op de dansvloer. “Zelfexpressie was altijd een deel van wie ik was en waar ik vandaan kwam. Dus ik voel dat het niet iets is dat ik zomaar kan laten gaan,” deelt Amy, en benadrukt daarbij de intrinsieke rol van ieders persoonlijke geschiedenis in het vormgeven van onze expressieve stem.
Het concept van zelfexpressie in dans gaat verder dan alleen de fysieke beweging; het vertegenwoordigt een reis naar de diepste emotionele krochten, een vorm van kwetsbaarheid en moed die verder gaat dan het uitvoeren van stappen op de maat van de muziek. Het gaat om het afpellen van je lagen waarmee je jezelf beschermd, het tonen van je rauwe gevoelens en authenticiteit te tonen. Misschien aan de wereld, maar nog veel belangrijker, aan jezelf. Om jezelf te begrijpen en te accepteren zonder enig oordeel of voorbehoud. Zoals Amy uitlegt: “Het gaat erom dit toe te staan. Je staat in feite toe jezelf te laten zien aan de wereld… je brengt een deel van jezelf naar buiten. Het idee van persoonlijke expressie is echt het idee dat je diep in jezelf graaft zonder enig oordeel,” benadrukt Amy.
Deze introspectieve verkenning, even veeleisend als bevrijdend, daagt dansers uit om hun onzekerheden, angsten en vreugde onder ogen te zien, en deze te vertalen naar een bewegingstaal die uniek is voor elk individu.
Door de nuances te bespreken tussen voetvariaties, styling, back leading en empowerment van volgers, ontrafelt Amy het complexe tapijt dat het repertoire van een danser vormt. Elk aspect, van fysieke bewegingen tot de mindset waarmee een danser een partnerschap aangaat, draagt bij aan de algehele expressie. “Op het moment dat je het woord ‘empowerment’ toevoegt, betekent dat dat de volger zegt: ‘Ik ga iets doen, en ik ga daar heel specifiek in zijn… Ik ben hier, ik ben aanwezig, luister naar me.‘”
Terwijl styling en voetvariaties bij volgers meer gaan over de fysieke aspecten van de bewegingen, is empowerment de houding, de gedurfde verklaring die een danser maakt binnen het partnerschap. “Ik gebruik graag het woord ‘empowerment’ omdat het betekent dat de volger zich op een bepaalde manier draag en ruimte inneemt in de dans,“.
Dit concept van ‘ruimte innemen’ kan in eerste instantie intimiderend zijn voor sommige dansers, want er is een dunne lijn tussen bijdragen aan de dans en het overschaduwen van de partner. Maar Amy pleit voor een evenwichtig partnerschap waar ruimte en gewicht worden gedeeld en onderhandeld, wat zorgt voor een harmonieuze danservaring. “In een partnerschap is er altijd een onderhandeling over de ruimte. Je werkt samen; je bent een evenwicht,” merkt ze op, en pleit voor een wederzijdse geven-en-nemen tussen partners.
Was zelfexpressie altijd een essentieel onderdeel van Amy’s swingdansreis, of ontwikkelde dit zich in de loop van de tijd? “Wanneer ik deze muziek hoor, komt er automatisch een deel van mij naar buiten dat moet bewegen. Ik voel dat dit de soort muziek is waarmee ik me identificeer.” Haar liefde voor de muziek en de beweging vormde vanaf het begin haar individualiteit op de dansvloer. Maar zelfexpressie is niet statisch; het groeit naarmate dansers dieper graven in wie ze zijn en hoe ze dat in hun kunst kunnen laten zien. Het gaat om meer dan alleen de stappen en pasjes beheersen; het gaat om de voortdurende zoektocht om iemands identiteit via dans over te brengen.
Deirdre vult aan: “Voor mij gaat het nu niet meer zozeer om het leren van nieuwe moves… Voor mij is het een uitdaging om te ontdekken wie ik als danser ben, wie ik echt ben en hoe ik dat in mijn dansen kan uiten“. Dit is een gevoel dat wellicht veel dansers herkennen uit hun eigen dansontwikkeling.
“Het is me eindelijk gelukt! Ik ben licht!” herinnert Deirdre zich haar trots tijdens een dans met een internationale Swingdocent, om zich even later af te vragen: “Maar is dat wel goed?” Dit dilemma raakt aan een cruciaal aspect van partnerdans — de wisselwerking tussen lichtvoetigheid en zwaarte. Het gaat helemaal niet om fysiek gewicht, maar om de essentie die iemand in zijn beweging en verbinding legt. Het vinden van de balans begint met het begrijpen van de dynamiek van licht zijn en gewicht. Men streeft er misschien naar een ‘lichte danser’ te worden, makkelijk te leiden en te bewegen over de dansvloer. Maar een interessant vraagstuk doet zich voor bij het bereiken van deze staat van lichtheid. Vermindert het de aanwezigheid of betekenis van de danser? Bestaat er zoiets als “te licht” zijn, waardoor de noodzakelijke spanning of verbinding die nodig is in partnerdans vermindert?
Amy relateert hierbij aan haar levensfilosofie: “Het draait allemaal om dat partnerschap, die communicatie tussen de individuen… het ontwikkelen van een gevoeligheid om elkaar te voelen.” In dans, net als in haar huwelijk, is er een dynamiek van geven en nemen, een samenspel van ondersteuning dat zelfs tastbaar is in de manier waarop partners elkaars gewicht tijdens een dans beïnvloeden. “Het concept van balans,” merkt Amy op, wijzend naar de tatoeage op haar rib als constante herinnering, staat centraal in dit begrip. Via dansworkshops en haar professionele training leerde ze dat dansers soms “een beetje zwaar moet zijn om lichtheid te creëren.“
In hedendaagse dans, vooral in genres zoals Contact Improvisation, is ’te licht’ zijn of gewoon op je partner leunen niet voldoende. Je spieren gebruiken, ‘wakker’ zijn in je lichaam, creëert de nodige spanning die dans letterlijk tot een gebalanceerde act maakt. “Ons lichaam is meer betrokken,” merkt Amy op, waarbij ze de rol van wederzijdse aanpassing in een partnerschap benadrukt. “Als onze partner 50 geeft, geven wij 50. Als Alex 75 nodig heeft, geef ik 75.” Deze responsiviteit gaat niet over spiegelen, maar eerder over harmoniseren met de energie van je partner, wat stilte en aanwezigheid van geest vereist. “Het gaat erom dat je je partner aanvoelt” voegt ze toe, een aspect dat vaak over het hoofd wordt gezien wanneer dansers mentaal verstrooid, gestrest, of simpelweg niet synchroon zijn met hun lichamen.
Deze filosofie komt ook terug in Alex en Amy’s cursus ‘Empowerment van de Volger’, een transformatieve ervaring die volgers aanmoedigt hun stem te laten horen. “Veel van wat ik doe in mijn partnerschap met Alex is dat ik mezelf de ruimte geef, en hij leert op mij te reageren,” vertelt ze, waarbij ze de wederkerigheid van deze dansdynamiek benadrukt.
De cursus, geïnspireerd door Amy’s werk met Julie Martin tijdens de Sacred Dance Retreat, verkent verschillende technieken, van eenvoudige ritmeveranderingen tot meer uitgesproken, ‘zwaardere’ beweringen. “Wanneer het wat dichter en zwaarder wordt, wordt het voor veel dansers ook wat meer intimiderend, omdat we je echt vragen meer ruimte in te nemen,” geeft Amy toe.
Een belangrijk element dat in de cursus wordt onderwezen, is weerstand — niet als verzet, maar als expressiemiddel. Door de snelheid aan te passen, vertraging toe te voegen, of zelfs een ander ritme te introduceren, creëren volgers een ruimte waarop leiders moeten reageren, waardoor traditionele rollen veranderen in een echt dialoog.
“Dit betekent dat de leiders nu daadwerkelijk moeten reageren en de rol van luisteraar op zich moeten nemen,” legt Amy uit.
Terwijl volgers leren hun ruimte in te nemen, moeten leiders zich ook aanpassen. Ze moeten klaarstaan om niet alleen te leiden, maar ook om te luisteren en te reageren. Deze responsiviteit kan leiden tot onverwachte, creatieve resultaten, waardoor de dans veel leuker en speelser wordt. Deze verandering is echter niet altijd makkelijk. Leiders die gewend zijn aan traditionele dynamieken kunnen deze nieuwe en assertieve volgers in eerste instantie als storend ervaren.
Daarom moeten we in danslessen het idee dat volgers ook een stem hebben geleidelijk integreren, zodat leiders de inbreng van de volgers leren begrijpen en waarderen. Het begint met de eenvoudige erkenning dat beide partners bijdragen aan de dans, door een gedeelde ruimte te creëren die respecteert en viert wat ieder individu inbrengt. Uiteindelijk komt het terug op de essentie van partnerdans: ruimte delen. “Het gaat niet om ‘ik sta centraal’,” concludeert Amy. “Wanneer je ruimte deelt, gaat het erom de ander te zien, maar ook hen toe te staan jou te zien.“
Als we Amy vragen waarom het nu eigenlijk zo belangrijk is om te praten over de empowerment van de volger in het dansen, reflecteert Amy op haar persoonlijke reis. “Ik voelde me alsof ik zo’n kleine stem had, alsof ik niet echt mezelf kon zijn. Alsof ik alles voor iemand anders deed,” deelt ze, waarbij ze een veelvoorkomend gevoel van beperking benadrukt waarmee veel dansers worstelen. Dit inzicht beperkt zich niet alleen tot het dansen, maar strekt zich ook uit tot het professionele en persoonlijke leven, waar individuen vaak vinden dat ze hun identiteiten moeten compromitteren.
“Voor mij is dit stuk over empowerment zo belangrijk, omdat je nu eindelijk zegt: kijk, ik ga een beetje ruimte voor mezelf innemen. Ik ga beginnen te delen wie ik ben,” stelt Amy, waarbij ze de transformatie van beperking naar zelfexpressie onderstreept. Deze verschuiving gaat niet alleen over jezelf assertief opstellen, maar ook over het balanceren van persoonlijke expressie binnen een partnerschap, en het herkennen van dans als een gezamenlijke inspanning.
Amy vertelt over een cruciaal moment tijdens het Snowball-evenement in december 2022, dat een metafoor werd voor haar reis in zelfexpressie. Geconfronteerd met de keuze om de verwachte beweging te volgen of een gedurfd statement te maken, koos ze voor het laatste en schopte haar been richting het publiek. “Ik moest een beslissing nemen, en ik volgde mijn gevoel, een onderbuikgevoel, en het volgende dat ik me herinner, is dat ik richting de camera schop… en ik krijg gewoon een groot gejuich van het publiek,” herinnert ze zich. Haar beslissing vond weerklank bij het publiek en werd een bepalend moment van authenticiteit voor haar.
De reacties waren overweldigend positief, zelfs een jaar later nog, bij evenementen zoals het Barcelona Shag Weekend. Amy’s verhaal versterkt het idee dat het omarmen van je authentieke zelf, hoewel vaak ontmoedigend, ongelooflijk lonend kan zijn. “Is het beter om te veel te zijn dan te weinig?” overweegt ze, waarbij ze de angsten erkent die gepaard gaan met ’te veel zijn.’ Haar conclusie is krachtig: “Ik ben liever een beetje meer dan helemaal niets, want er zijn dingen die gezegd moeten worden, en bewegingen moeten plaatsvinden, en we kunnen niet langer bang zijn.“
Amy deelt verschillende strategieën voor dansers die zich authentieker willen uitdrukken in hun dans.
Belangrijke Tip 1: Doe regelmatig aan zelfreflectie en innerlijk werk. Schrijf bijvoorbeeld in een dagboek, doe aan meditatie of ga in therapie. Sta jezelf emotionele ontlading toe.
“Een van de belangrijkste dingen die ik heb gedaan om op deze plek te komen, waar ik meer op mijn gemak ben met mezelf, is veel innerlijk werk,” deelt Amy openhartig. Ze verwerpt het idee van perfectie, een sentiment dat door de dansgemeenschap wordt gedeeld, en promoot in plaats daarvan de mantra: “Oefening baart vooruitgang.“
Deze verandering van perspectief is essentieel. Zoals Amy zelf aangeeft: “Je kunt alleen vooruitgang boeken in het verbeteren van jezelf,” wat duidt op een reis in plaats van een bestemming. Deze holistische benadering van dans benadrukt het belang van mentale en emotionele gezondheid. In de zoektocht naar zelfverbetering pleit Amy, een gecertificeerde 500-uur yogadocente, voor methoden zoals zelfreflectie, dagboekschrijven en meditatie.
“Voor mij begon het met yoga,” onthult ze, erkennend hoe dit haar hielp zichzelf intiemer te observeren, wat leidde tot diepgaand intern werk. “Therapie, huilen en jezelf toestaan te voelen, is ontzettend krachtig,” voegt Amy toe. Door deze kwetsbaarheid aan te moedigen, illustreert ze het bevrijdende effect ervan, niet alleen op het individu maar ook op hun expressie in de dans.
Belangrijke Tip 2: Diversifieer je dansrepertoire. Verken verschillende vormen van beweging, of het nu moderne dans is, of zelfs fysieke oefeningen zoals krachttraining.
Naast het interne werk, gaat Amy’s tweede tip vooral over een praktische component van dans. “Diversifieer je beweging,” adviseert ze. Je vasthouden aan slechts één dansstijl, zoals Swing, kan heel beperkend zijn. “Stel jezelf bloot aan verschillende vormen van beweging. Ik beweeg met drie mannen, die samen The Movement Tribe vormen, en het is levensveranderend,” vertelt ze enthousiast.
Ze illustreert verder hoe deze andere manieren van bewegen haar manier van dansen heeft beïnvloed. Zo heeft het bijvoorbeeld haar perifere zicht verbeterend, een vaardigheid die vaak over het hoofd wordt gezien.
Amy’s advies gaat verder dan dans. Ze spoort mensen aan om zichzelf uit te dagen op gebieden die niets met beweging te maken hebben. “Misschien is het iets wat echt buiten je comfortzone ligt, zoals voor mij, zingen,” onthult ze, waarbij ze haar recente ervaring in een gemeenschapskoor erbij haalt.
“Waar je het over hebt, is het afpellen van de lagen en de angsten die je hebt,” vult Deirdre aan. “Een soort van onbevreesd worden, en daardoor ook onbevreesd op de dansvloer.” Deze onbevreesdheid is essentieel voor zelfexpressie in dans.
Amy verbindt haar fysieke krachttraining met een groeiend gevoel van moed en empowerment, wat haar mindset en daarmee ook haar dans beïnvloedt. “Als we kunnen bewegen zoals we ons willen voelen, begint dat ook je denkwijze te veranderen,” verklaart ze, en bevestigt de symbiotische relatie tussen geest en beweging.
Het gesprek mondt uit in een diepe waarheid: de verbondenheid van geest en lichaam staat centraal in de dans. “Hoe we ons voelen is zeer zeker hoe we onszelf uitdragen, hoe we denken is hoe we bewegen,” wat suggereert dat er een krachtige feedbacklus bestaat waarbij het veranderen van bewegingspatronen iemands mentale toestand kan transformeren.
Deze holistische filosofie betekent een paradigma-verschuiving in de perceptie van dans, van een louter fysieke activiteit naar een diepgaand transformerende reis van zelfgroei, expressie en emotionele bevrijding. Naarmate we deze thema’s verder verkennen, wordt het duidelijk dat het pad naar het beheersen van dans sterk verbonden is met het beheersen van jezelf.
Amy deelt een cruciale ervaring van een Sacred Dance-retraite in Zweden die haar begrip van expressie door dans heeft hervormd. “Het is gewoon vrijheid van expressie en beweging,” legt ze uit, en benadrukt dat Sacred of bewuste dans niet gaat over techniek, maar over hoe je de muziek voelt en ernaar beweegt. “Je beweegt gewoon zoals je je voelt,” benadrukt Amy, en wijst op de schoonheid in dansers die niets anders dan hun authenticiteit naar de vloer brengen.
Deze ervaring liet haar de schoonheid van ongetrainde bewegingen zien, wanneer ze “vanuit het hart, vanuit de ziel” komen. Deze authentieke expressie kan vaak vertroebeld raken wanneer we voor anderen optreden, waarbij we onderweg een stukje van onszelf verliezen. “Soms, als je het voor iemand anders doet, komt het misschien niet noodzakelijkerwijs uit de ziel,” waarschuwt ze, en pleit voor zelfanalyse en observatie om de puurheid van onze expressie te behouden.
Van de wereld van vrije dans naar meer gestructureerde stijlen zoals Slow Bal, Balboa of Lindy Hop. Amy bespreekt het belang van het beheersen van de techniek. “Oefen je techniek steeds opnieuw. Zodra je de techniek onder de knie hebt, laat je los en GA JE GEWOON DANSEN,” adviseert ze.
Als je de techniek eenmaal te pakken hebt, hoef je er niet meer over na te denken, en kun je dus jezelf uiten in de dans, en laten zien wie jij bent. Toch blijft er een eeuwige obstakel voor veel dansers bestaan – de zelfkritiek. Amy daagt dit zelfoordeel uit en moedigt je aan jezelf te vragen: “Waarom beoordeel ik mezelf zo?” Ze stelt voor dat dansers een stap terug doen en hun unieke expressie waarderen, en herinnert ons eraan dat meningen over dansesthetiek subjectief zijn.
Duikend in de essentie van Swingdans benadrukt Amy de basis in improvisatie en zelfexpressie, vooral bij socials. “Het zou echt uit het hart moeten komen, want dit is het hart van jazz. Het is improvisatie, het is een gevoel, het is een expressie,” stelt ze. Met name bij dansen zoals slow Swing is er een overvloed aan ruimte in de muziek die uitnodigt tot diepe persoonlijke verkenning en expressie.
Terwijl we het einde van ons interessante gesprek naderen, vraagt Deirdre wat Amy wil dat elke danser meeneemt uit dit gesprek. Als reactie stelt Amy een diepzinnige vraag: “Wat is jouw verhaal als je de dansvloer op komt?” Ze moedigt dansers aan om met onbevreesde authenticiteit de dansvloer op te stappen, onbelast door externe verwachtingen of zelfopgelegde beperkingen.
“De beste dansers zijn degenen die loslaten en gewoon laten zien wie ze zijn, wat hun mening is,” verklaart Amy, en bepleit de kracht van verhalen vertellen door dans. Dit sentiment raakt een snaar bij Deirdre, en benadrukt de gedeelde overtuiging in de waarde van ieders eigen vorm van zelfexpressie.
Ter afsluiting benadrukken zowel Deirdre als Amy hoe mooi het is als je ruimte voor jezelf kunt creëren in dans, met respect voor je partner natuurlijk. Dit gesprek, rijk aan persoonlijke inzichten en motiverend advies, is een uitnodiging voor elke danser om de moed te vinden zichzelf te uiten op de dansvloer. Terwijl Amy’s inspirerende boodschap weerklinkt, worden we eraan herinnerd de dansvloer op te stappen en onze unieke verhalen te tonen met onbevangen authenticiteit. Dus, voordat je die stap zet, omarm je verhaal – jouw dans is het waard. Ga naar buiten, druk jezelf uit, en dans je verhaal zonder angst.
Nieuwsgierig naar Amy en wil je haar volgen op social media? Bekijk deze accounts:
Geneva Swing (waar Amy en Alex lesgeven)
Amy and Alex op Instagram
Amy op Instagram
Amy en Alex op YouTube