Zo´n 5 of 6 jaar geleden liet een vriend mij een videoclip zien van Mickey Fortanasce en Kelly Arsenault die samen Slow Bal dansten. Op dat moment gaf ik les in Lindy Hop en was ik mijn repertoire aan het uitbreiden met Balboa. Maar ik had geen idee dat er zoiets als Slow Bal bestond. Het is zo´n kantelpunt in je leven, wanneer er iets belangrijks gebeurt en je later nog precies weet waar je was en wat je deed. Ik werd opslag verliefd op deze mooie dans. En zo begon mijn Slow Bal avontuur.
Mijn zoektocht naar de oorsprong van Slow Bal
Ik wilde dus graag Slow Bal leren, maar Slow Bal docenten waren niet in de buurt. Ook waren er geen evenementen of workshopweekenden in Europa om naartoe te gaan. Het was de online cursus van MIckey en Kelly die Slow Bal toegankelijk maakte voor mij, en met mij nog vele anderen. En daarvoor ben ik Mickey en Kelly eeuwig dankbaar. In mijn zoektocht om meer te weten te komen over de oorsprong van Slow Bal vond ik het daarom ook logisch om te beginnen bij waar het voor mij begon (heel poetisch). In dit interview deelt Mickey zijn kennis over Slow Bal en de mensen die het dansten.
Wie is Mickey Fortanasce?
Mickey begon zijn dansavontuur in 1999, nadat hij zich al een aantal jaren aan het vergapen was aan Lindy Hop, Shag en Balboa in de lokale swing clubs van Los Angeles. Toen hij naar New York verhuisde, begon hij met lesgeven voor de New York University Swing Dance Society. In deze periode reisde hij veel heen en weer tussen New York en Los Angeles, waardoor hij een uniek perspectief op de swingdansen. Ook gaf het hem de mogelijkheid om oldtimers (de oorspronkelijke swing dansers) van beiden kusten te zien dansen en hen te ontmoeten. Met deze ervaring in zijn broekzak kreeg Mickey vertrouwen in zichzelf en begon hij in 2001 aan zijn eerste danscompetities, choreografieën en optredens.
Sinds 2005 dansen Mickey and Kelly Arsenault samen. Dankzij hun innovatie op de dansvloer, showmanschap, hun liefde voor de geschiedenis en theorie van de dans, zijn ze internationaal erkende dansdocenten geworden voor Lindy Hop, Balboa en Slow Bal. Samen hebben ze vele danswedstrijden over de hele wereld gewonnen. Denk aan de International Balboa Championships en de The All Balboa Classic Championships. Een groot deel van hun carrière is eraan gewijd om Balboa en Slow Balboa in de schijnwerpers te zetten.
Deirdre en Mickey praten over de geschiedenis van Slow Bal. Kijktijd van het interview is 33 minuten.
Het interview met Mickey Fortanasce
Waar komt Slow Bal vandaan en heeft het dezelfde roots and Lindy Hop en Balboa?
“Slow Bal is een term die Dean Raftery gebruikte als hij refereerde naar de dans die hij met zijn vrouw Nancy danste. Maar toen Ray Cunningham Lamninu danste bij de Balboa Rendezvous, noemde Dean dat ook een vorm van Slow Bal.
(De Balboa Rendezvous was de grootste Balboa competitie eind vorige eeuw en begin deze eeuw. Het was daarnaast ook het enige swing evenement waarbij alle oldtimers werden samengebracht en geïnterviewd. Soms werd hen zelfs gevraagd om in de jury van de danscompetities deel te nemen.)
Ik denk dat Dean alle dansen die afgeleid zijn van Balboa en gedanst werden op langzame muziek onder de noemer Slow Bal liet vallen. Ikzelf probeer Slow Bal te behouden als een eerbetoon aan de manier waarop hij met zijn vrouw danste.”
Is het Slow Bal van vandaag de dag dus gebaseerd op de manier waarop twee mensen dansten op langzame muziek?
“Het is helemaal niet zo ongebruikelijk om een dans een generieke naam te geven terwijl het eigenlijk verwijst naar de manier waarop één persoon danste. In Balboa zien we hetzelfde. De manier waarop mensen nu dansen is precies hoe Maxie Dorf danste. Maar we noemen het niet Maxie’s Balboa; het heet gewoon Balboa. Dean zou het niet waarderen als je Slow Bal iets anders zou noemen.”
Links zie je Ray Cunningham, een van de oltimers, Laminu dansen. Rechts zie je een replicatie van Mickey.
Als we terug gaan naar de jaren 1930 en 1940, zou iedereen dan Slow Bal dansen zoals Dean en Ray?
“Het was wel iets later dan de jaren 1930 dat er Slow Bal werd gedanst, maar ik zou er geen datum op durven plakken. Ik weet simpelweg niet wanneer Dean en Ray begonnen met Slow Bal. Ik weet wel dat ze nog erg jong waren. Sommige mensen zeggen dat Slow Bal iets uit de jaren 80’ is, toen Dean met zijn vrouw Nancy danste. Maar hij danste het al daarvoor. Hij heeft mij verteld dat hij al lang daarvoor Slow Bal danste.”
In Lindy Hop is de aandacht voor de cultuurhistorische achtergrond van de dans de laatste jaren flink gegroeid. Eer de roots en de geschiedenis. Hoe vertaalt dit zich naar Slow Bal?
“Als je het mij vraagt, moeten we het ontstaan eren, het verleden respecteren en vooral niet vergeten vooruit te bewegen. Het is net als in een taal. Op het moment dat je stopt met nieuwe woorden te bedenken, is het een dode taal. Datzelfde geldt voor dans. We moeten blijven creëren en innoveren. Het verschil met de oldtimers is dat zij niemand om zich heen hadden die hen vertelden hoe zij Slow Bal moesten dansen. Ze deden gewoon want zij wilden. Maar dat betekent ook dat wij niet alleen maar hoeven te dansen zoals zij dat deden. We kunnen de dans samen doorontwikkelen.”
Deze video laat een andere oldtimer zien. Dean Raftery danst Slow Bal met Kara Britt.
Kunnen we zeggen dat Slow Bal dezelfde invloeden heeft als Lindy Hop en andere swingdansen?
“Als je het bij de ene dans gelooft, dan moet je het ook bij de andere dans geloven. Voor mij is het duidelijk dat het allemaal Vernacular Jazz dansen zijn en hun oorsprong hebben in jazz en de zwarte cultuur. De muziek komt uit New Orleans en legde zijn weg af naar Harlem en uiteindelijk California. Als we over de dans praten, dan is opvallend dat Balboa niet een dans was die iedereen kende. Neem bijvoorbeeld oldtimer Norma Miller. Zij zei altijd: ‘Ik heb nog nooit Balboa gezien’. Over Shag riep ze: ‘Dat is wat de witte mensen doen’. Waar de dans vandaan komt is een ander verhaal dan waar de muziek vandaan komt. Ik zou willen dat we meer wisten over de oorsprong van Slow Bal. Er is een hoop speculatie gaande.”
Je refereert vaak naar Balboa. Ik zie Slow Bal echt als een ‘eigen dans’, ook al zijn er veel overeenkomsten met Balboa. Is Slow Bal wer de juiste naam voor deze dans?
“Ja, zeker weten. Zowel Dean als Ray dansten het om dezelfde reden. Ze wilden de herinneringen aan hun vrouwen koesteren. Ze hielden zoveel van deze mensen en Slow Bal is de dans die zij samen met elkaar dansten. Het is een romantisch verhaal en ze deelden het met anderen. Volgens mij is dat een van de mooiste redenen die ik ooit heb gehoord om les te geven in een dans.”
“Dean is de man die ons pivot steps en slangachtige formaties heeft gegeven in Balboa. De ‘quick quick slow’. De rotatie in zijn dansen en de specifieke manier van bewegen met zijn lichaam zijn uniek. Als je een triple step toepast in zijn manier van Balboa dansen, dan krijg je Slow Bal. Dus om terug te komen op je vraag: als je specifiek wilt zijn, wees specifiek. Noem het Deans Slow Bal of Rays Laminu. Uiteindelijk maakt het mij niet uit hoe je het noemt. Ik probeer de dans levend te houden, niet de naam.”
Mickey en Anna-Maria Bernhard geven een Slow Bal demonstratie tijdens Rock that Swing Festival.
Hoe heb jij Slow Bal ontdekt?
“Dat was volgens mij in 2003 of 2004, bij het eerste All Balboa Weekend waar Kelly en ik samen heen gingen. We waren bevriend met een koppel dat Dean weer goed kende. Dean was weliswaar een oldtimer, maar niemand had toen nog veel aandacht voor hem. Er waren namelijk nog andere oldtimers die populairder waren. Dean zat dus gewoon in een hoekje en wij werden aan hem voorgesteld. Hij vroeg Kelly ten dans en ze dansten een paar nummers lang. Het zag er ontzettend ‘smooth’ uit. En zo werd Slow Bal een antwoord op iets wat ik zelf kon doen op langzame jazzmuziek.”
“Later gaf Dean ook Slow Bal lessen bij de Balboa Rendezvous en op andere swingevenementen. Het was het eerste event waar Kelly en ik een danswedstrijd wonnen. Dit gaf een vliegende start aan ons internationaal docentschap. Hoe dan ook, het was geweldig om lessen van Dean te volgen en hij vond het heerlijk om met Kelly te dansen. Dat was ook erg fijn voor mij. Tijdens onze trainingen probeerde ik het gevoel van de dans na te bootsen en Kelly kon dan aangeven of het net zo voelde als bij Dean. Er waren een hoop keren dat ik ‘Nee, dit is het niet’ te horen kreeg.”
Ben je nog steeds veel aan het trainen om je Slow Bal verder te ontwikkelen?
“Ik zou willen dat het waar was! Ik woon nu in Knoxville en er zijn hier maar een handjevol mensen die Slow Bal dansen. Voor COVID was de dans wel enorm aan het groeien. Maar net als overal ter wereld gebeurt er op dit moment niet heel veel op dansgebied.”
Dean Raftery geeft een les Slow Bal met Kara en Randy.
Maar heb je nog het gevoel dat je je zou moeten blijven ontwikkelen? Of ben je blij met waar je nu staat?
“Ik doe geen dansje zonder dat ik iets nieuws probeer. Dat is hoe ik een bijdrage probeer te leveren aan de dans. Ik ben een creatief persoon, dus ik hoop altijd dat als ik iets bedenk, iemand anders het verder uitwerkt en er iets moois van maakt. Je moet nooit stoppen met jezelf te ontwikkelen. De oldtimers zeiden hetzelfde. We dansen anders dan zij deden, maar dat is goed. We moeten in beweging blijven.”
Wat vind je van jouw Slow Bal skills in vergelijking met opkomende Slow Bal dansers?
“Er is op dit moment geen Balboa danser die in de toekomst niet een intermediate danser zal zijn. We denken altijd dat de beste dansers die nu rondlopen de besten zullen zijn voor altijd. En als de dans uitsterft, dan is dat waar. Maar neem nu Lindy Hop. De dansers die groot waren in je jaren ‘00, waarvan we dachten dat ze de besten ooit zouden zijn, halen nu niet eens meer de finale van een danscompetitie als mensen niet zouden weten wie ze zijn.”
Hoe verhoudt jouw liefde voor Slow Bal zich tot de andere swingdansen?
“Lindy Hop was mijn eerste liefde. Steve Garret en Denise Felan/Paulino waren mijn eerste docenten. In mijn derde Lindy Hop les leerden ze mij Balboa. En ze onderwezen het als ‘ding’ om te doen als de muziek sneller werd. Ze waren de grote Balboa dansers van hun tijd, al realiseerde ik mij dat niet. Balboa was dus gewoon een onderdeel van mijn Lindy Hop.“
“Er was ook een hele periode waarin in iedere Lindy Hop routine wel een Balboa-deel verstopt zat. Pas toen we ons realiseerden dat we ook een heel nummer op Balboa konden dansen en dat het echt een eigen en unieke dans was, groeiden de Lindy en Balboa scenes van elkaar vandaan. Balboa kreeg dus zijn eigen dansevenementen. Toen kwamen we in een fase dat er tijdens Balboaweekenden ook vaak een Slow Bal workshop werd aangeboden. En nu zijn er hele events waarin er enkel maar Slow Bal gedanst wordt.”
Welke van deze dansen is je grootste passie?
“Slow Balboa is zeker mijn grootste passie. En zonder mensen die een grote liefde hebben voor deze dans en het overdragen op toekomstige generaties dansers, zal Slow Bal misschien wel uitsterven. Ik wil de dans in leven houden. Ik geef het meeste om Slow Bal omdat ik enorm veel tijd heb gestoken in het in ere herstellen van deze dans. Ik heb eindeloos veel dansclips bekeken om zo iedere beweging te ontleden en te reproduceren.”
Wat is volgens jou het grootste misverstand rondom Slow Bal?
“Mensen zijn dol op verhalen. Er zijn mensen die zeggen dat Dean de boel oplicht en dat Slow Bal vroeger helemaal niet bestond. En dat heeft mij altijd dwars gezeten. Ik heb namelijk met Dean gesproken toen hij ouder was en ik zag hem emotioneel worden als hij over Slow Bal sprak. Hetzelfde geldt voor Ray. Tijdens een etentje vertelde hij vol emotie over zijn vrouw. Je kon de liefde zien en voelen. Dus als mensen zeggen dat Slow Bal niet bestond, en dat het enkel een dans is die zij in de jaren ‘80 met hun vrouw dansten, dan wil ik ze een pak slaag geven (figuurlijk). Dean en Ray zijn mensen die ik enorm respecteer en ik heb hun liefde voor de dans met eigen ogen aanschouwd.”
“Waar ik ook wel mee zit is als mensen Slow Bal dansen, maar niet het verschil kennen tussen Dean’s of Ray’s versie; een Slow Bal basic of een Laminu basic. Ik vind het prima wanneer mensen er hun eigen ding van maken, maar wel deze twee versies kennen. Doe ermee wat je wilt, denk ik dan. Maar als je deze twee dansers niet kent en hun versies niet kunt repliceren, dan voelt het voor mij niet goed. Ik zou het geweldig vinden als meer mensen aandacht zouden hebben voor deze vintage basics. Maar ik weet dat dit onmogelijk is. Mensen doen hun eigen ding.”
Laminu demonstratie door Ray Cunningham en Darleene Lind in 2004.
Als je om je heen kijkt dan zie je ook dat Deans Slow Bal veel meer wordt onderwezen dan Rays versie...
“Dat is waar. En ik heb daar lange tijd zelf ook aan bijgedragen, tot ik een clip tegenkwam waarin ik Ray zag dansen met Darleen Lind bij de Balboa Rendezvous. In deze clip danst hij heel soepel en met veel rotatie. Heel anders dan de box step waar hij wel bekend om is. Dat trok mijn aandacht ineens veel meer naar Laminu.”
Als we in onze glazen bol kijken, hoe ziet de toekomst van Slow Bal er dan uit in 5 of 10 jaar?
“Ik maak mij druk om wat er van de dans terecht komt en waar het naartoe beweegt. Ik maak mij vooral zorgen om de ‘spirit’ van de dans. Ik zie Slow Bal als een romantische dans. We hebben veel langzame dansen die niet bepaald romantisch zijn. Denk maar aan Blues. Ik ben dol op Bluesmuziek, maar waar ze over praten in de liedjes is niet altijd even sexy. Wanneer er dus wel sexy op die nummers gedanst wordt, dan voelt dat voor mij nog wel eens respectloos.“
“Slow Bal is altijd al een soort van klassiek liefdesverhaal geweest. The muziek rolt en heeft een bepaalde spirit in zich. Ik zou willen dat iemand hiermee aan de slag ging en mensen weer een romantisch gevoel zou geven. Dat de emotie weer wordt overgebracht in de dans. En het hoeft echt niet zo te zijn dat je in een romantische relatie zit met iedereen met wie je een dansje doet. Maar je kunt Slow Bal wel romantisch maken. Je kunt de emotie creëren.“
“Soms dansen mensen het nog wel eens alsof ze een puzzel aan het maken zijn: ‘Kijk, ik heb de stukjes bij elkaar geplakt. Het is een puzzel!’. Maar Slow Bal is niet als een puzzel. Het is een gevoel. En dat is wat ik wens boven alles: dat over 5 jaar mensen de dans zien en dansen en dat ze dit romantische gevoel ervaren. Dat ze Slow Bal dansen omdat ze iets voelen.”
Foto gemaakt door Wouter Vellekoop.
Meer over de geschiedenis van Slow Bal
Wil je meer lezen over de geschiedenis van Slow Bal? Mickey deelt meer verhalen over Dean Raftery en Ray Cunningham op zijn website.
Zelf Slow Bal leren dansen
Ben je helemaal geïnspireerd door dit interview en wil je nu zelf aan de slag met Slow Bal? Ga naar onze pagina over Lessen en Workshops om te zien wanneer jij kunt beginnen.
